جشن بزرگ کریسمس برای مسیحیان مهم است و مقارن با سال نو میلادی برگزار میشود. یکی از سمبلهای اصلی این جشن، درخت کریسمس است که به شکلهای مختلفی در آن استفاده میشود. درخت کریسمس نماد چیست؟ احتمالاً جواب این سوال برای بسیاری از مسیحیان نیز چندان مشخص و واضح نیست. حال باید دید که درخت کریسمس نماد چیست و چرا درخت کاج، صنوبر و درختان همیشه سبز بهعنوان درخت کریسمس انتخاب میشوند.
برای اینکه بفهمیم درخت کریسمس نماد چیست، بهتر است ابتدا اطلاعات خود را پیرامون گیاهان همیشه سبز تکمیل کنید، چرا که تاریخچه تزیین درختان کریسمس به استفاده رومیها و مصریان باستان از درختان همیشه سبز باز میگردد.
تزیین درخت کریسمس از کجا شروع شد؟
شواهد تاریخی نشان میدهند که درختان همیشه سبز پیش از ظهور مسیحیت، برای مردم معنا و مفهوم داشتهاند. همانطور که اکنون مسیحیان در جشن کریسمس، خانههای خود را به کمک درختان همیشه سبز مانند صنوبر، کاج و… تزیین میکنند، مردمان باستان نیز در و پنجره خانه خود را با شاخههای همواره سبز درختان تزیین میکردند. در واقع اعتقاد مردم بسیاری از کشورها این بود که درختان همواره سبز میتوانند دفعکننده نیروی جادوگران، ارواح خبیث و بیماریها باشند.
در نیمکره شمالی، طولانیترین شب سال و کوتاهترین روز سال همزمان با 21 دسامبر یا 22 دسامبر اتفاق میافتد و به آن انقلاب زمستانی گفته میشود. بسیاری از مردم باستان معتقد بودند که خورشید یک خداست و زمستان هر سال زمانی فرا میرسد که خورشید (خدا) بیمار و ضعیف شده است. آنها انقلاب زمستانی را جشن میگرفتند، زیرا این بدان معنی بود که سرانجام خورشید (خدا) بهبود پیدا خواهد کرد. در واقع شاخههای همیشه سبز، آنها را به یاد تمام گیاهان سبزی میانداخت که همزمان با بهبود خورشید و بازگشت تابستان، دوباره رشد میکردند. این موضوع تا حد زیادی توضیح میدهد که درخت کریسمس نماد چیست؟
برای توضیح اینکه درخت کریسمس نماد چیست، میتوان به مصریان باستان اشاره کرد. مصریان باستان خدایی به نام رع را میپرستیدند که این خدا سر شاهین داشت و خورشید را بهعنوان قرصی فروزان در تاج خود میگذاشت. در انقلاب زمستانی، هنگامی که رع شروع به بهبودی بیماری خود میکرد، مصریها خانههای خود را پر از درختان خرما میکردند که برای آنها نماد پیروزی زندگی بر مرگ بود.
رومیان اولیه انقلاب زمستانی را با جشنی به نام ساتورنالیا (Saturnalia) به افتخار زحل، خدای کشاورزی، جشن میگرفتند. رومیان میدانستند که انقلاب به این معنی است که بهزودی مزارع و باغات سبز و پربار خواهند شد. به همین مناسبت، آنها خانهها و معابد خود را با شاخههای همیشه سبز تزیین میکردند.
در اروپای شمالی، دروئیدهای مرموز و کاهنان سلتهای باستان معابد خود را با شاخههای همیشه سبز بهعنوان نمادی از زندگی ابدی تزیین کردند. وایکینگهای خشن در اسکاندیناوی نیز فکر میکردند که گیاه همیشه سبز خاص خدای خورشید، یعنی بالدر است.
درخت کریسمس نشانه چیست و خاستگاه آن کجاست؟
آلمان بهعنوان خاستگاه سنت دیرینه درخت کریسمس شناخته میشود، در واقع برای فهمیدن اینکه درخت کریسمس نماد چیست، بهتر است تاریخچه کریسمس در آلمان را نیز بررسی کنیم.
تزیین درخت کریسمس در قرن شانزدهم میلادی شروع شد. در این قرن بسیاری از آلمانیها با اینکه نمیدانستند درخت کریسمس نماد چیست، آن را به خانه میآوردند. آلمانیها درختان همیشه سبز را با شمع، چوب و… تزیین میکردند. بسیاری از افراد عقیده دارند که مارتین لوتر آلمانی نیز نخستین فردی است که درخت کریسمس را با شمع تزیین کرده است. در کل درخت کریسمس در آلمان مربوط به قرونوسطی و باغ عدن است که در واقع این داستان شبیه به روایت آدم و حوا و درخت بهشتی است.
ریشه نمادین درخت کریسمس چیست؟
ریشه نمادین درخت کریسمس از سنت بت پرستی گرفته شد و در سنت مسیحی پذیرفته شد. از آنجا که کریسمس جشن تولد مسیح بوده و مسیح بهعنوان نوری در تاریکی شناخته میشود، درخت روشن یادآور آن نور خواهد بود. درخت کریسمس همچنین نمایانگر درخت زندگی است که معمولاً بهعنوان مهمترین درخت در باغ عدن شناخته میشود. برخی از مسیحیان درخت کریسمس را با سیب یا چراغ، زیورآلات و… تزیین میکنند. سیب که نماد معرفت است و مسیحیان مؤمن را به یاد گناه اصلی انسان میاندازد. چراغها نیز نماد برخورد مسیح با گناه و تبدیل تاریکی به نور هستند.
تاریخچه درختان کریسمس ممکن است شما را شگفتزده کند، زیرا افسانههای متعددی پیرامون پیدایش آن وجود دارد. هر دو مذهب پروتستان و کاتولیک ادعا میکنند که مبتکر درخت کریسمس هستند. با این حال، بیشتر افراد این سنت را به مراسم قدیمی پاگان نسبت میدهند. از نظر تاریخی، درختان یکی از ویژگیهای جداییناپذیر آیینهای مذهبی هستند و بهعنوان زینت استفاده میشوند. بهعنوان مثال مصریان خدای خود را با نخل تازه پرستش میکردند، رومیان از درختان همیشه سبز برای تزیین معابد و … استفاده میکردند.
درخت کریسمس چه چیزی را نشان میدهد؟
برای بسیاری از افراد، درخت کریسمس نشاندهنده تولد و رستاخیز عیسی مسیح است. شاخهها و بوتههای درخت بهعنوان نشانهای از جاودانگی در نظر گرفته میشوند و تصور میشود که نشاندهنده تاج خار مسیح در مصلوب شدن است. به همین منظور، اعتقاد بر این است که هر وسیلهای که برای تزیین درخت کریسمس استفاده میشود، ویژگی خاصی دارد. با این حال، افراد بنا به میل خود تزیینات درخت کریسمس را انجام میدهند. ممکن است رویه درخت کریسمس انتخابی، یک ستاره درخشان باشد. البته در اغلب موارد نیز فرشته بهعنوان رویه درخت استفاده میشود، زیرا تصور میشود که فرشتهای باید تولد مسیح را بشارت داده باشد.
نماد درختان همیشه سبز در فرهنگها
از آنجا که درختان همیشه سبز برگهای خود را در طول زمستان نگه میدارند، به طور کلی بهعنوان نشانهای از زندگی دائمی و جاودانگی در نظر گرفته میشوند. نمادهای مربوط به درختان همیشه سبز را میتوان در فرهنگهای مختلف یافت. بسیاری از ادیان نیز از درختان بهعنوان نماد جاودانگی استفاده میکنند. آتیس، خدای یونانی گیاه، قلمرو گیاهان و کاج مخروطی را مقدس میدانست. در عرف یونانی، درختان کاج را با نقره تزیین میکردند و زنگها و هدایایی را در زیر درخت بهعنوان هدیه به خدایان میگذاشتند.
جمعبندی
درخت کریسمس نماد چیست؟ با توجه به اینکه درخت کریسمس همزمان با تولد مسیح با درختان همیشه سبز تزیین میشود، اشاره به جاودانگی و زندگی دارد. درختانی که با وجود آمدن فصل زمستان همچنان سبز ماندهاند. در کل درختان همیشه سبز برای مسیحیان نماد شروع زندگی مجدد، پربار شدن زمین کشاورزی و رویش مجدد گیاهان است. این درختان با چراغ، ستاره، سیب و… تزیین میشوند. چراغ که به حضرت مسیح بهعنوان نماد نور در تاریکی اشاره دارد. سیب نیز به ماجرای آدم و حوا مربوط میشود و گناه اصلی بشر را به مسیحیان مومن یادآوری میکند.